Back to Featured Story

Geen spijt: Leven Met De Dood

[Auteur Kitty Edwards, links, en Patti Pansa, rechts]

In mei 2013 nam Patti Pansa, professioneel ingenieur en lifecoach, contact met mij op om haar te helpen op haar weg naar de dood. Ze had letterlijk alle voorbereidingen voor de dood getroffen: ze had met haar familieleden gesproken over haar wensen voor terminale zorg; haar laatste wilsbeschikking, medische richtlijnen en medische volmacht waren allemaal ondertekend en afgeleverd bij de juiste personen; een lijst met haar belangrijke accounts, inclusief wachtwoorden, lag in een map naast haar computer. Maar Patti wilde meer. Ze wilde iets nalaten aan haar familie en vrienden. Misschien wel het allerbelangrijkste: ze wilde manieren ontdekken om het leven te vieren nu ze nog tijd had.

Ik deelde Patti verschillende artikelen over de spijt van stervenden, waarin ik beschreef hoe velen spijt hadden van te veel werken, te weinig tijd met familie doorbrengen of een leven leiden dat niet van henzelf was. Deze artikelen maakten grote indruk op Patti; het enige wat ze hoorde was: "Ik wou... ik wou." Maar met uitgezaaide borstkanker in stadium 4 wilde Patti niet wensen. Ze wilde weten hoe ze zonder spijt kon leven. Uit Patti's visie en gevoel van urgentie ontstond het No Regrets Project .

Tussen bestralingen, een rugoperatie en een bucketlistreis naar Alaska door schreef Patti essays, sprak ze met iedereen die wilde luisteren, droomde ze en creëerde ze. Uiteindelijk ontwikkelde ze vijf simpele, persoonlijke gewoontes om zichzelf te helpen het leven ten volle te leven: wees elke dag dankbaar, vertrouw – neem het risico, durf mezelf te zijn, kies voor vreugde, houd van mezelf en deel het. Hoewel de zinnen misschien simpel zijn, is het niet zo dat ze die ook daadwerkelijk waarmaken. De ontwikkeling van het No Regrets Project is Patti Pansa's nalatenschap aan ons allemaal.

Wees elke dag dankbaar

Ik heb de keuze om me te concentreren op dankbaarheid. Sommige dagen is de pijn bijna ondraaglijk. Als ik me op de pijn concentreer, wordt die heviger als een tsunami. Als ik me concentreer op waar ik dankbaar voor ben, voel ik me vrediger.

--Patti Pansa, mei 2013

Elke dag schreef Patti in haar dankbaarheidsdagboek. De simpelste dingen trokken haar aandacht. "Ik ben dankbaar voor een vogeltje dat op een takje voor mijn slaapkamerraam zit", "Ik vind het heerlijk om de warmte van het zonlicht op mijn bed te voelen", en meer. Deze dankbaarheidsoefening hielp haar zich te concentreren op de dingen die ze het meest waardeerde, in plaats van op haar afnemende gezondheid en de moeilijke medische ingrepen die ze moest ondergaan.

Patti wilde leven. Ze wilde haar familie en vrienden niet verlaten. Ze bedankte haar vrienden altijd voor de gunsten die ze haar bewezen. Maar, misschien nog belangrijker, ze vertelde elk van hen ook over het unieke geschenk dat ze haar brachten. Ik weet niet wat ze tegen anderen zei, maar ze bedankte me vaak omdat ik niet bang was voor haar ziekte.

Vertrouwen - Neem het risico

"Wanneer ik vertrouw en een nieuw avontuur aanga, ben ik verbaasd over de steun die het universum me biedt. Het No Regrets Project is daar een goed voorbeeld van. Het idee kwam bij me op als inspiratie tijdens een ochtendmeditatie. Ik deelde het met vrienden en zij wilden me helpen."

--Patti Pansa, juni 2013

Een week nadat ze dit schreef, bezocht Patti vrienden in Santa Fe, New Mexico. Tijdens een informeel gesprek noemde een vriendin een sieradenontwerper die prachtige stukken maakte. Een uur later was Patti in de studio van Douglas Magnus, een ontwerper van metalen armbanden met reliëf. Ze wilde hem interesseren voor het ontwerpen van armbanden met de tekst 'No Regrets' erop. In plaats daarvan moedigde hij haar aan om de armbanden zelf te ontwerpen.

In de laatste maanden van Patti's leven ontwierp ze de armband, huurde ze een mallenmaker in en vond ze een fabrikant. Patti vertrouwde erop dat de hulp die ze nodig had, zou komen. En dat gebeurde ook.

Die zomer leerde Patti dat vertrouwen een element van overgave vereist. Niet de overgave van een nederlaag, maar juist een zoete overgave. Met afnemende energie volgde ze simpelweg de stroom van suggesties en verwijzingen om in korte tijd de benodigde middelen te vinden. Patti vertrouwde en nam het risico, en zo ontstond een nalatenschap.

Moed om mezelf te zijn

Ik ga dood. Sommige mensen voelen zich hierdoor ongemakkelijk en verdrietig. Ik word er soms ook verdrietig van. Wanneer ik mezelf laat zien als de persoon die ik werkelijk ben, ontstaat er ruimte voor anderen om hun volledige wezen te ontdekken. Onze gesprekken zijn authentieker. De maskers vallen af.

--Patti Pansa, juli 2013

Patti was moedig in haar leven en in haar dood. Vaak zag ze mensen ervoor kiezen onzichtbaar te zijn of meesterlijk te weerspiegelen wat anderen graag wilden zien. Voor Patti, die ruim 1,80 meter lang was, was onzichtbaar zijn nooit een optie.

In juni 2013 onderging Patti een bestralingsbehandeling om enkele botpijnsymptomen te verlichten, een gebroken wervel te behandelen en een tumor in haar nek te verkleinen. Om de bestralingsgebieden precies te kunnen richten, werd een masker voor Patti's torso gemaakt. Het maken van het masker was ondraaglijk en angstaanjagend. Aan het einde van de bestralingsbehandelingen wilde Patti haar masker mee naar huis nemen, hoewel haar zus er met een auto overheen wilde rijden. Vervolgens trad ze samen met haar vrienden in een ceremonie om de transformatie te bewerkstelligen.

Met wat fantasie... wat lijm... en gevoel voor mode... werd het stralingsmasker omgetoverd tot een symbool van kracht en schoonheid; een prachtige buste van Patti ontstond. Patti's vrienden namen het masker vervolgens mee op avonturen die Patti zelf niet meer aankon. Het werd gefotografeerd bij zonsopgang in de hoge bergen. Het werd gespot in een sportieve, rode cabriolet. Men zag het nippend aan een aardbeienmargarita. Het masker poseerde zelfs voor een advertentie in een landelijk tijdschrift.

Patti's stralingsmasker bevindt zich nu in het University of Colorado Cancer Center in Denver, waar workshops worden gegeven om kinderen met kanker te helpen hun eigen stralingsmasker te versieren.

Kies voor vreugde

"Geluk is een keuze die ik kan maken, hoe grimmig de omstandigheden ook lijken. De vreugde van het leven is altijd op een bepaald niveau bereikbaar."

--Patti Pansa, augustus 2013

Patti sprak afgelopen zomer over verdriet en hoe het ons verbindt met degenen die we verloren hebben. Ze wist dat hoe groter de vreugde, hoe groter het verdriet. Ze sprak vaak over verdriet en vreugde alsof het draden van dezelfde stof waren, de schering van vreugde onlosmakelijk verweven met de inslag van het verdriet. Patti's stof was een jas van vele kleuren, rijk aan textuur en intens levend.

Toen Patti's ziekte in een vergevorderd stadium was, vroeg ze haar vrienden om een ​​afscheidsfeestje voor haar te organiseren. Ze zocht naar mogelijkheden om haar vreugde te uiten en die met anderen te delen. Op dit feest bracht elke vriend een bloem mee die een aspect van Patti vertegenwoordigde waar ze van hielden of die ze bewonderden. Er vloeiden tranen en er werd gelachen. Uiteindelijk stroomde de vaas vol bloemen over in de levendige kleuren van Patti.

Houd van mezelf en deel het

"Voor mij gaat het erom dat je kiest hoe je je leven wilt leiden, dat je echt kiest... dat je genoeg van jezelf houdt om jezelf te bevrijden en volledig jezelf te zijn... in al mijn uitgebreide potentieel."

--Patti Pansa, september 2013

Patti bracht de laatste vijf maanden van haar leven door met vieren, delen, creëren, liefhebben en leven. Ze wist dat haar energie beperkt was. Als verzorger van familie en vrienden kon ze zichzelf gemakkelijk weggeven. In plaats daarvan ontwikkelde ze de gewoonte om eerst zichzelf te voeden voordat ze voor anderen zorgde. Maar Patti ontdekte dat het niet makkelijk was om eerst van zichzelf te houden; haar vrienden wilden zoveel meer van haar dan zij kon geven. Terwijl ze haar meditatieoefening voortzette en in haar dankbaarheidsdagboek schreef, voegde ze ook een nieuwe gewoonte toe: het loslaten van spijt.

Patti definieerde spijt als een actie die ze ondernam, of juist niet ondernam, en waar ze nu spijt van had. Of het kon ook een actie zijn die iemand anders ondernam, of juist niet ondernam, waar ze spijt van had. Elke dag liet Patti een spijtgevoel los, maar ze ontdekte dat er in elk ervan een les verborgen zat. Ze besefte dat elke actie of inactiviteit waar ze spijt van had, eigenlijk een geschenk, een inzicht, een kracht bevatte. Ze begon te begrijpen dat deze pareltjes manieren waren waarop ze zichzelf haar hele leven had liefgehad. Door tijd te besteden aan het reflecteren op haar sterke punten, mededogen en wijsheid, kreeg ze de ruimte om zichzelf te koesteren.

Op 23 oktober 2013 overleed Patti thuis bij haar familie, terwijl ze onder hospicezorg stond.

Ze stierf zonder spijt.

Share this story:

COMMUNITY REFLECTIONS

8 PAST RESPONSES

User avatar
Elenore L. Snow Jan 25, 2025
Hi Kitty Edwards,

Its clinical MSW Elenore Snow. :) Can you create a free Yahoo to receive ongoing counseling ceremony from me for Ascension; New Heaven New Earth?. It's a heartfelt regalito.
In Kindness
User avatar
Harry Dalton Jul 24, 2023
I worked for Pattie for a few year's, in the 90's She was a very Smart strong willed Lady, I learned a lot from her, I found this article by reminiscing, Her strength in dealing with Cancer is helping me deal with stage 4 Prostate Cancer. I'v never forgot her kindness.
User avatar
Kitty Edwards Apr 7, 2015

Thank you for sending the No Regrets Project such lovely messages of encouragement in the past month. We at The Living & Dying Consciously Project encourage each of you to live consciously through all of life's transitions.

User avatar
Susan Winslow Mar 5, 2015

Thank you so much for sharing this truly wonderful, heart filled , courageous , so strikingly beautiful it hurts story. I am a 9 year breast cancer survivor.. I needed to hear this.

User avatar
Deejay.(USA) Mar 5, 2015

My wife also died in 2003 in the same way.I can't forget her last moment.May God bless their soul.

User avatar
deepika Mar 4, 2015

i am just going to read it :)

User avatar
Virginia Reeves Mar 4, 2015

What a wonderful testament to an innovative, strong woman. I'm printing this out to share with someone who is in prison as a reminder of what she can do when she gets out. Her life will change with new opportunities.

User avatar
Kristin Pedemonti Mar 4, 2015

Here's to No Regrets and truly living and being grateful and finding peace and joy every day. Thank you so much for sharing this, I needed it today as I say goodbye to a dear friend who is moving away and I realize the relationship he and I have will go through a big transition. I have reminded myself each moment to focus on the gratitude for the time spent in his presence and to let go and focus on gratitude for love shared. Thank you again, truly beautiful article. Here's to re-framing and seeing the beauty around us every moment and enjoying. <3 <3 and Hugs from my heart to yours!